5 handvaten vanaf de geboorte
Natuurlijk ouderschap begint vanaf het prille begin, vanaf dat die kleine baby zich nestelt in je buik. Je kan heel natuurlijk omgaan met de zwangerschap, respect hebben voor de signalen van je lichaam en plannen om de geboorte zo natuurlijk mogelijk te laten plaatsvinden. Je kan ervoor kiezen om thuis of bij een vroedvrouw te bevallen, of in het ziekenhuis. Denk op voorhand goed na over wat je wil (bv. gedempt licht, houding tijdens de bevalling, bad, ..) en ook wat je niet wil (bv. toucheren, epidurale verdoving, … ). Noteer dit zorgvuldig in een geboorteplan en bespreek dit zeker op voorhand met je vroedvrouw zodat die op de hoogte is van je wensen daar rekening mee kan houden.
Ook de weg die je nadien volgt in het begeleiden van je kleine baby tijdens alle fasen van het leven, kan op een heel natuurlijke manier, waardoor het makkelijker wordt de band met je kindje aan te halen en de hechting te versterken. Bij natuurlijk ouderschap stel je je als ouder de vraag: wat kan ik doen met mijn baby om die hechting zo veilig mogelijk te laten verlopen? Hieronder 5 handvaten die je kan gebruiken vanaf de geboorte tot de kleuterleeftijd.
Skin to skin en aanraken
Het eerste wat je doet na de geboorte van je kindje is het vastnemen en lichamelijke connectie maken. Je kindje herkent zijn mama aan de manier van omgang, de stem en de geur en weet dat het daar veilig is. Het zal na een tijdje ook op zoek gaan naar de tepel om zichzelf te voeden, met melk maar ook met liefde en warmte. ‘Skin to skin’ of ‘huid op huid’ is een zeer belangrijk iets in de eerste levensweken van een baby. Het kan troost bieden aan de baby, warmte geven, verlichting van pijn (bv. bij krampen), het zorgt voor een goede regulatie van veel van de baby zijn lichaamsfuncties (temperatuur, hartslag, slaapcyclus…) en optimaliseert de borstvoeding.
Ook later is aanraking en fysiek contact bij baby’s en kinderen zeer belangrijk. Het biedt nabijheid, letterlijk en figuurlijk. Zowel in momenten van blijdschap, verdriet, woede … kan lichamelijke aanraking zorgen voor een helende kracht en een moment van verbinding tussen ouder en kind.
Borstvoeding
Wat is er natuurlijker dan je kind melk laten drinken van de borst? Melk die je lichaam helemaal vanzelf aanmaakt, altijd op temperatuur een aangepast aan de leeftijdsfase en noden van je kindje. De Wereldgezondheidsorganisatie beveelt 6 maanden exclusief borstvoeding aan, alvorens vaste voeding (of bijvoeding) stapsgewijs te introduceren. De eerste 12 maanden is (borstvoedings)melk de hoofdvoeding van een baby, en ook daarna kan je borstvoeding blijven geven, zolang het voor jullie beiden goed voelt (de WGO raadt aan tot minimaal 2 jaar). Indien borstvoeding geven niet lukt of niet zo lang lukt, is er, naast de mogelijkheid van kunstvoeding, ook de optie om voor donormelk te kiezen.
Dragen
Vanaf het begin is je baby aangewezen op zijn primaire verzorgers, in de eerste plaats zijn moeder. Hij heeft tenslotte 9 maanden in jouw buik gezeten! Je baby is graag dicht bij jou en slaapt ook graag dicht bij jouw warmte en comfort. Daarom is dragen een ideale tool binnen het natuurlijk ouderschap. Het zorgt voor de nodige nabijheid, warmte, een veilige plaats om te ontladen en te rusten, en bovenal een comfortabele houding voor dutjes.
Niet enkel baby’s genieten van dragen, ook peuters en kleuters vinden het heerlijk. In het begin lekker dichtbij op de buik, later ook op de rug; in de doek, ergonomische draagzak of mei tai. Naast de voordelen voor je kindje, heb je zelf ook alle baat bij dragen. Het bevordert de borstvoeding door de nabijheid, je hebt je handen vrij (handig in het huishouden!) en op uitstap hoef je geen wandelwagen of buggy meer mee te zeulen.
Samen slapen
Ook ’s nachts gaat natuurlijk ouderschap verder. Nabijheid is ook belangrijk tijdens het slapen. Als je borstvoeding geeft zal het slaap- en waakritme van mama en baby zodanig op elkaar afgestemd worden dat beiden makkelijk en regelmatig tijdens de slaap kunnen voeden. Dit is belangrijk om de bloedsuikerspiegel van de baby ook ’s nachts op peil te houden, het groeien gaat immers ook dan gewoon door! Daarnaast biedt samen slapen ook veel geborgenheid en veiligheid. Je kan ervoor opteren je baby bij je in bed te nemen of een co-sleeper te gebruiken die je naast je eigen bed zet. Er bestaan enkele aanbevelingen waardoor dit samen slapen ook echt veilig kan gebeuren (zie http://www.mamaditi.be/nachtelijk-ouderschap/ ). Ook later zorgt samen slapen voor een natuurlijk slaapritme bij baby’s en peuters wat een goede bescherming biedt tegen wiegedood.
Zelfzorg
Naast de noden van de baby, zijn ook de noden van mama belangrijk. In het begin leven jullie in een symbiose en doen jullie alles samen. Zorg er echter voor dat je zelf genoeg energie hebt om te kunnen voldoen aan de noden van je baby. Drink regelmatig, eet goed en gezond, ga rustig naar het toilet, neem af en toe een ontspannende douche of bad, en laat je steunen door je partner. Vraag zeker ook hulp aan je familie en vrienden of schakel kraamhulp in als je er nood aan hebt: de eerste kraamtijd dient om weer op krachten te komen om zo te kunnen genieten samen met je baby.
Ouderschap is niet jezelf wegcijferen voor je kind maar wel samen leven in harmonie. Zo maken jullie samen het perfecte team en kunnen jullie de wereld aan! In een volgende post gaan we nog dieper in op hoe natuurlijk ouderschap samen gaat met inspelen op noden, gevoelens en grenzen stellen.
Kathleen Leemans
Dit artikel staat ook op www.volleven.be
